Συχνές ερωτήσεις για τα ανάποδα παιδικά καθίσματα

Ποια είναι τα "ανάποδα παιδικά καθίσματα";


Ανάποδα παιδικά καθίσματα είναι αυτά που αναφέρονται στη φορά που κοιτάζει το μωρό, το νήπιο ή το παιδί. Η φορά αυτή είναι προς το πίσω μέρος του αυτοκινήτου.


Τί είναι "παρατεταμένη" χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος;


"Παρατεταμένη" χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος συνήθως ονομάζεται εκείνη που γίνεται όταν το παιδί είναι μεγαλύτερο του έτους και κάθεται σε ανάποδο κάθισμα.


Έως ποιά ηλικία συστήνεται η χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος; 


Η χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος συστήνεται τουλάχιστον μέχρι ενός έτους. Όλοι οι ειδικοί αναγνωρίζουν τη σημασία της χρήσης ανάποδου καθίσματος, ειδικά για αυτό το σημαντικό πρώτο έτος της ζωής. Η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία όμως, προχωρά ένα βήμα μπροστά και συστήνει τη χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος μέχρι τουλάχιστον 2 ετών, αν και είναι προτιμότερο να εξαντλείται ο χρόνος χρήσης τέτοιου καθίσματος μέχρι τα όρια κιλών και ύψους του καθίσματος.


Ενώ η χρήση ανάποδου καθίσματος μέχρι ενός έτους ακούγεται σαν μία συνηθισμένη σύσταση τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο, η  "παρατεταμένη" χρήση ανάποδου παιδικού καθίσματος μέχρι 3-5 ετών είναι εδώ και πέντε δεκαετίες ο κανόνας στη Σκανδιναβία. Ειδικά στη Σουηδία είναι εντελώς ασυνήθιστο να γυρίζει το παιδί κοιτάζοντας μπροστά πριν από την παραπάνω ηλικία με αποτέλεσμα τη θεαματική μείωση των θανάτων και των τραυματισμών αυτών των ηλικίων σε τροχαία ατυχήματα. "Από το 1992 μέχρι το 1997, μόνο 9 παιδιά που καθόντουσαν σε ανάποδα παιδικά καθίσματα σκοτώθηκαν στη Σουηδία και όλα είχαν εμπλοκή σε τροχαία με πτώση σε ποταμό ή με αυτοκίνητα που έπιασαν  φωτιά ή τέλος τα ατυχήματα ήταν τόσο καταστροφικά που δεν είχαν άλλους επιζώντες." (πηγή:CPSAFETY).

Η χρήση ανάποδων παιδικών καθισμάτων αναπτύσσεται πια γοργά και σε άλλες χώρες σαν τις ΗΠΑ, τον Καναδά, ενώ σιγά σιγά κατεβαίνει και νοτιότερα στην Ευρώπη.  

Τί συμβαίνει με τα πόδια, δεν είναι επικίνδυνο να ακουμπούν στην πλάτη του καθίσματος;

Το ότι τα πόδια ακουμπούν την πλάτη του καθίσματος δεν μπορεί να θεωρηθεί αρκετά επικίνδυνο ώστε να καταστήσει τη χρήση ανάποδου καθίσματος μη ασφαλή και να οδηγήσει στην απόφαση χρήσης καθίσματος που να κοιτά μπροστά. Είναι εντελώς λογικό, παιδιά μεγαλύτερα του 1 έτους να ακουμπούν τα πόδια τους στην πλάτη του καθίσματος και δεν μπορεί να θεωρηθεί μεγάλος κίνδυνος ασφαλείας. Οι τραυματισμοί στα κάτω άκρα είναι συνήθως λιγότερο σοβαροί και με πολύ μικρότερες επιπλοκές στο μέλλον από αυτούς στο κεφάλι, τον αυχένα ή τη σπονδυλική στήλη.

Επίσης ένα παιδί που κάθεται σε κάθισμα που κοιτά μπροστά, δεν ‘εξαιρείται’ από την πιθανότητα τραυματισμού στα κάτω άκρα. Σύμφωνα με έρευνα του τμήματος Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον «δεδομένα από πραγματικά ατυχήματα έδειξαν ότι λόγος τραυματισμού κάτω άκρων ήταν η επαφή τους με το μπροστινό κάθισμα. Στη βάση δεδομένων αναγνωρίσαμε 15 παιδιά καθήμενα σε κάθισμα που κοιτά μπροστά με τραυματισμούς στα κάτω άκρα. Συνήθως (13 από 15) ήταν τοποθετημένα στο πίσω κάθισμα και είχαν εμπλοκή σε μετωπική σύγκρουση (11 από 15). Κάποια (5 από 15) ήταν χωρίς σωστά τοποθετημένη ζώνη. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Παιδιά καθήμενα σε καθίσματα που κοιτούν μπροστά, εμπλεκόμενα σε σοβαρές μετωπικές ή οπίσθιες συγκρούσεις μπορεί να τραυματιστούν στα κάτω άκρα από επαφή με αντικείμενο εντός της καμπίνας που βρίσκεται μπροστά τους»

 (Παραπομπή: Crash analysis of lower extremity injuries in children restrained in forward-facing car seats during front and rear impacts ).

Επιπρόσθετα – σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Έρευνας και Πρόληψης Τραυματισμών της Παιδιατρικής Κλινικής της Φιλαδέλφειας των ΗΠΑ και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια "Τα κάτω άκρα  είναι ανάμεσα στις πιο συχνά τραυματισμένες περιοχές του σώματος παιδιών που κάθονται σε καθίσματα που κοιτούν μπροστά, αντιπροσωπεύοντας το  28% των κλινικά σημαντικών τραυματισμών, οριζομένων ως AIS 2 και πάνω, με εξαίρεση τη διάσειση." (Παραπομπή: Lower extremity injuries in children seated in forward facing child restraint systems).

Μία άλλη έγνοια που έχουν οι γονείς για τα πόδια που ακουμπούν την πλάτη του καθίσματος είναι για την άνεση του παιδιού. Δε βλέπουμε ποτέ ή σχεδόν ποτέ ένα παιδί να κάθεται στο πάτωμα με τα πόδια τεντωμένα. Κάτι παρόμοιο μπορούμε να πούμε όταν κάθονται σε ανάποδο κάθισμα. Θα λυγίσουν φυσικά τα γόνατα και θα είναι απολύτως άνετα με αυτό. 

Επίσης, κάποια παιδιά που κάθονται σε καθίσματα που κοιτούν μπροστά, παραπονούνται για πόνους στα πόδια που κρέμονται στον αέρα και δεν έχουν τη δυνατότητα να τοποθετηθούν σε κάποιο στήριγμα ή βάση.

Εάν το μωρό μου μπορεί να κρατήσει το κεφάλι του ψηλά, μπορώ να το γυρίσω να κοιτάει μπροστά;

Ακόμα και τα μωρά που ‘φαίνονται’ να έχουν δυνατούς μύες στο λαιμό και καλό έλεγχο του κεφαλιού, είναι το ίδιο εκτεθειμένα στους κινδύνους της χρήσης καθίματος που κοιτάει μπροστά. Ο έλεγχος του κεφαλιού δεν είναι καλός δείκτης για τη φορά που θα κοιτάει το κάθισμα.

Αφού το κάθισμά μου γράφει ότι μπορώ να το έχω στραμμένο μπροστά από 9 κιλά, αυτό σημαίνει ότι το παιδί μου είναι έτοιμο να κοιτάει μπροστά, σωστά;


Όχι, αυτό δεν είναι σωστό. Το βάρος δεν είναι από μόνο του δείκτης για την τοποθέτηση του παιδιού σε θέση που κοιτάει μπροστά ή ανάποδα. Τα όρια βάρους δεν έχουν καμμία σχέση με το πως έχουν αναπτυχθεί η σπονδυλική στήλη, ο σκελετός, οι μυς και οι σπόνδυλοι του μωρού, είναι απλώς τα κατώτερα όρια της κατηγορίας του καθίσματος.

Με το να έχω το παιδί μου να κοιτάει μπροστά, είναι πιο εύκολο για μένα γιατί μπορώ να το βλέπω. Δεν είναι επικίνδυνο να οδηγώ και να μην μπορώ να δω το παιδί μου;

Ο καθένας μας έχει διαφορετικές συνθήκες και πρέπει να σταθμίσει τα συν και τα πλην. Ωστόσο, ό,τι είναι βολικό, δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι το καλύτερο ή δεν αλλάζει το γεγονός ότι το σώμα του μωρού είναι απίστευτα μη ανεπτυγμένο σε σχέση με το σώμα ενός μεγάλου παιδιού ή ενός ενήλικα. Κρατήστε οπωσδήποτε το κατώτατο όριο χρήσης ανάποδου καθίσματος που είναι το 1 έτος. Εάν θέλετε να το γυρίσετε μπροστά επειδή δεν το βλέπετε, χρησιμοποιήστε ειδικό καθρέπτη που θα βρείτε σε βρεφικά καταστήματα. Με αυτόν θα έχετε τη δυνατότητα να δείτε το παιδί σας χωρίς να χρειαστεί να κοιτάζετε πίσω. Όσο για το αν είναι επικίνδυνο να οδηγούμε χωρίς να βλέπουμε τα παιδιά μας, αυτό μπορεί να συμβαίνει σε σπάνιες περιπτώσεις που υπάρχουν ιατρικά αίτια και απαιτούν τη συνεχή παρακολούθησή του. Ειδάλλως αφού δεν παρακολουθούμε το παιδί μας όταν κοιμάται, γιατί να το παρακολουθούμε στο αυτοκίνητο;