Ο θάνατος σε αργή κίνηση

Όταν δε φοράτε ζώνη και τρέχετε με 90 χλμ/ώρα, ο θάνατος μπορεί να έρθει σε 7/10 του δευτερολέπτου

Για τα επόμενα 7/10ατα ενός δευτερολέπτου, θα κάνουμε μια επίσκεψη στο θάνατο σε αργή κίνηση:

Είναι βράδυ, είστε κουρασμένος/η και έχετε αργήσει να επιστρέψετε στο σπίτι. Οδηγείτε με 90 χλμ/ώρα σε δρόμο με μικρότερο όριο ταχύτητας. Το αυτοκίνητό σας πλησιάζει σε μία στροφή αλλά την υπολογίζετε λάθος, πολύ αργά, το αυτοκίνητο είναι  εκτός ελέγχου, βγαίνει εκτός δρόμου και χτυπά σε τοίχο,  ΜΠΑΜ!!!

1/10το του δευτερολέπτου: ο μπροστινός προφυλακτήρας και το μπροστινό μέρος του καπό βυθίζονται. Μεταλλικές ακίδες εισχωρούν στον τοίχο σε βάθος 3,5 εκ.

2/10τα του δευτερολέπτου: Το καπό ανασηκώνεται, διπλώνει και σπάει το παρμπρίζ. Οι περιστρεφόμενοι πίσω τροχοί αφήνουν το έδαφος. Το σώμα σας εξακολουθεί να κινείται προς τα εμπρός με 90 χλμ/ώρα-20 φορές την κανονική δύναμη της βαρύτητας. Πλέον ζυγίζετε πάνω από 1400 κιλά.

3/10τα του δευτερολέπτου: Το σώμα σας τώρα έχει φύγει από το κάθισμα, ο κορμός όρθιος, τα γόνατα των ποδιών σπάνε και πιέζονται από το ταμπλό του αυτοκινήτου. Ο πλαστικός και ατσάλινος σκελετός του τιμονιού ξεκινά να λυγίζει προς το στήθος σας και το κεφάλι σας πλησιάζει τώρα το αντηλιακό προστατευτικό.

4/10τα του δευτερολέπτου: Τα 60 εκ. του μπροστινού μέρους του αυτοκινήτου έχουν διαλυθεί, αλλά το πίσω μέρος συνεχίζει να ‘ταξιδεύει’ με περίπου 55 χλμ/ώρα. Η βάρους μισού τόνου μηχανή τσακίζεται στον τοίχο.

5/10τα του δευτερολέπτου:  Ασκείται τρομακτική πίεση που τρυπάει τα πνευμόνια σας και τις περιφερειακές αρτηρίες. Αίμα διαχέεται μέσα στα πνευμόνια σας.

6/10τα του δευτερολέπτου: Οι περιστρεφόμενοι πίσω τροχοί ακουμπούν στο χώμα. Το σασί του αυτοκινήτου έχει καμφθεί στη μέση. Τα πόδια σας έχουν αποκοπεί στο ύψος των αστραγάλων.

7/10τα του δευτερολέπτου:  Όλο το αμάξωμα του αυτοκινήτου έχει παραμορφωθεί. Σε μια τελευταία κίνηση του καθίσματός σας, η πίεση που σας ασκείται από το τιμόνι είναι φοβερά δυνατή. Αίμα ξεχειλίζει από το στόμα σας, τρόμος έχει παγώσει την καρδιά σας. ΕΙΣΤΕ ΝΕΚΡΟΙ.

Συνολικός χρόνος: επτά δέκατα του δευτερολέπτου!

Κάθεστε στο πίσω κάθισμα;

Αντικαταστήστε τα περί τιμονιού με την πλάτη του μπροστινού καθίσματος και έχετε μια από τα ίδια.

Σας απασχολεί η ασφάλεια του παιδιού σας στο αυτοκίνητο; 

Ξεκινήστε να νοιάζεστε πρώτα για τη δική σας ασφάλεια. Φοράτε ΠΑΝΤΑ ζώνη ασφαλείας και μπροστά αλλά ΚΑΙ στα πίσω καθίσματα.

Είναι δυνατόν ακόμα να κυκλοφορούν κάποιοι χωρίς να φορούν ζώνη;

Πριν πατήσετε το γκάζι, σκεφθείτε...

Πέρσι τέτοια εποχή περίπου, είχα την τύχη να επισκεφθώ το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας της Σουηδίας (VTI). Εκεί παρακολούθησα ζωντανά κρας τεστ δύο παιδικών καθισμάτων σε μετωπική πρόσκρουση με 50 χλμ/ώρα. Αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία δοκιμάζονται τα παιδικά καθίσματα κατά το Ευρωπαϊκό πρότυπο ECE R44.04 που είναι εδώ και αρκετά χρόνια σε ισχύ.

Ο ξεναγός μας, ο Τόμμυ Πέτερσον, διευθυντής του τμήματος παιδικής ασφάλειας στο Ινστιτούτο και “γκουρού” του rear facing, μου ανέλυσε πάρα πολλά πράγματα και απάντησε υπομονετικά σε δεκάδες ερωτήσεις που είχα ετοιμάσει να του υποβάλλω.

Μία από αυτές ήταν εάν η ταχύτητα που δοκιμάζονται τα παιδικά καθίσματα (τα 50 χλμ/ώρα) ήταν πολύ λίγα, αφού πλέον με τις ταχύτητες που αναπτύσσουν τα αυτοκίνητα, τα 50 χλμ/ώρα ως νούμερο μας ακούγεται μικρό.

Η απάντηση του ήταν αποστομωτική. “Αγαπητέ μου, όχι. Για εμάς τους ειδικούς στην ασφάλεια, οποιοδήποτε ατύχημα με πάνω από 70 χλμ/ώρα θεωρείται “non survivable” (μη επιβιώσιμο).”

Τα θυμήθηκα αυτά σήμερα όταν είδα το παρακάτω βίντεο, όπου στην βρεταννική εκπομπή Fifth Gear, ένα Ford Focus συνθλίβεται σε έναν τοίχο με 193 χλμ/ώρα.

Ρίγος με διαπερνά μόνο στη σκέψη ενός πραγματικού ατυχήματος όχι σε τέτοια αλλά και σε πολύ χαμηλότερη ταχύτητα (120-130 χλμ/ώρα) που αρκετοί μας συνηθίζουμε να αναπτύσσουμε με τα παιδιά μας μέσα στο αυτοκίνητο.

Αρκεί να αισθανθείτε το τράνταγμα με μόλις 7(!!!)  χλμ/ώρα στον προσομειωτή που έχει φέρει από τη Σουηδία το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας “Πάνος Μυλωνάς” και θα καταλάβετε γιατί μάλλον ο Τόμμυ, βάζοντας ένα μηδέν δίπλα (70) έχει απόλυτο δίκιο.

Θυμηθείτε ότι στη χώρα μας, με τους χιλιάδες νεκρούς και πολλούς περισσότερους ανάπηρους και σοβαρά τραυματίες κάθε χρόνο από τροχαία ατυχήματα, πρώτη αιτία πρόκλησης ατυχήματος είναι η υπερβολική ταχύτητα και η αντικανονική προσπέραση. Και τα δύο είναι δείγματα εξαιρετικής βλακείας.

Την επόμενη φορά που θα βάλετε το πόδι σας στο γκάζι και θα ξεπεράσετε το όριο ταχύτητας, σκεφθείτε ότι είστε άλλος ένας βλάκας που νομίζει ότι θα φτάσει πιο γρήγορα στον προορισμό του αλλά μάλλον οδεύετε για πιο μακριά...

Επικοινωνήστε με τη γλώσσα του σώματος (και όχι με το περιεχόμενο των λέξεων)

Μήπως όταν βάζετε το παιδί σας στο παιδικό κάθισμα, αυτό αρχίζει και ουρλιάζει, χτυπιέται και κλαίει ασταμάτητα; Μήπως η βόλτα με το αυτοκίνητο έχει γίνει ο εφιάλτης σας;

Μην τα παρατάτε και μην παραδοθείτε.

Εχτές είχαμε την πρώτη συγκέντρωση γονέων στον παιδικό σταθμό του Σπύρου. Μεγάλη χαρά και συγκίνηση όταν ακούς πως το παιδί σου αρχίζει να κοινωνικοποιείται και γίνεται μέλος μιας ομάδας.

Η συγκέντρωση ήταν ομαδική με τις δασκάλες και όλους τους γονείς. 

Η Άρτεμις (δασκάλα) εξηγούσε τη “φάση του πείσματος” που περνούν τα παιδιά από 2 έως 5 περίπου ετών. "Όχι!, όχι! Δε θέλω!" είναι η πιο συχνή αντίδραση του παιδιού που πεισμώνει με το παραμικρό.

Μας εξήγησε επίσης ότι το πείσμα του παιδιού είναι η αντίδραση στις εντάσεις που δημιουργούνται καθώς αυτό αναπτύσσεται και αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς.

Και συνέχισε διαβάζοντας απόσπασμα από ένα βιβλίο*: “ Τα παιδιά διαισθάνονται. Η ψυχολογία της επικοινωνίας έχει αποδείξει με πολλές έρευνες ότι το 55% της επικοινωνίας με τα παιδιά πραγματοποιείται με τη γλώσσα του σώματος, τις εκφράσεις του προσώπου και τις χειρονομίες. Το 38% με τον ήχο της φωνής και τον τρόπο ομιλίας. Και μόνο το 7% από το περιεχόμενο, δηλαδή το νόημα των λέξεων. Οι παρεξηγήσεις στην επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά οφείλονται στην ασάφεια με την οποία πολλοί ενήλικες διατυπώνουν τις προθέσεις τους και προσπαθούν να θέσουν όρια”.

Ντόινγκ!!! Κεραμίδα έπεσε στο κεφάλι μου μόλις το άκουσα!

Φυσικά! Προσπαθούμε πολλές φορές να θέσουμε τα όρια στο παιδί μιλώντας με τα λόγια, περιμένοντας να ακούσει και να καταλάβει αυτό που του λέμε (το περιεχόμενο). Ενώ αντίθετα πρέπει να του μιλήσουμε με τη γλώσσα του σώματος. Να επικοινωνήσουμε το μήνυμα με απλές κινήσεις που θα εντυπώσει και θα αντιγράψει. Τα λόγια πρέπει να είναι κοφτά, να συνοδεύονται από χειρονομίες και να μην αφήνουν κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης. Τη μάχη θα την κερδίσουμε εμείς όταν αντιληφθούμε ότι περνάνε μια φάση, ασχοληθούμε με υπομονή μεν αλλά χωρίς υπερβολές, αναλύσεις και πολλή συζήτηση.

Βάζουμε το παιδί στο κάθισμα, το δένουμε και λέμε κοφτά ότι όλοι όταν μπαίνουμε στο αυτοκίνητο, καθόμαστε στη θέση μας, δενόμαστε και μετά ξεκινά το αυτοκίνητο. Σύντομα, κοφτά και χωρίς να δώσουμε κανένα περιθώριο αμφισβήτησης, λέμε ότι για να ξεκινήσουμε πρέπει να ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία αλλιώς θα περιμένουμε εκεί και δε θα φύγουμε μέχρι να γίνει έτσι. Προσέξτε: ούτε υστερίες, ούτε φωνές, ούτε πολλή συζήτηση.

Εγώ είμαι τυχερός γιατί και τα 2 μου παιδιά είναι ήρεμα στο αυτοκίνητο (βέβαια ήρεμοι είμαστε και οι δύο γονείς επίσης όταν οδηγούμε). Εάν εσείς έχετε πρόβλημα “πείσματος” στο κάθισμα αυτοκινήτου, τότε πιθανά έχετε ανάλογο θέμα και σε άλλες φάσεις στο σπίτι και τελικά αυτό είναι μάλλον φυσιολογικό. Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε τις παραπάνω πληροφορίες και ίσως δείτε βελτίωση.

*Συνιστώ ανεπιφύλακτα να διαβάσετε το βιβλίο “Όταν τα παιδιά πεισμώνουν…” του Jan Uwe Rogge, Εκδόσεις Θυμάρι. 

3,5 χρονών παιδί χωρίς παιδικό κάθισμα. Είναι δυνατόν;

Σήμερα θέλω να θίξω ένα θέμα το οποίο είναι το πιο αγαπημένο μου μετά το Extended Rear Facing. Αφορά στα καθίσματα του group 2-3 (15-36 κιλά ή περίπου 3,5-12 ετών).

Ο Σπύρος είναι κάτι παραπάνω από 3,5 ετών και κάθε μέρα τον συνοδεύω στον παιδικό σταθμό. Εκεί βλέπω παιδάκια στην ηλικία του που τα φέρνουν οι γονείς με το αυτοκίνητο. Η συντριπτική πλειοψηφία, είτε είναι εντελώς χύμα (εγκληματικό από πολλές απόψεις!) ή είναι δεμένα στο πίσω κάθισμα απλώς με τη ζώνη (επίσης εγκληματικό). Μικρό ποσοστό κάθεται σε ανυψωτικό μαξιλάρι (ελλιπές) και τέλος τα παιδιά που κάθονται σε παιδικό κάθισμα με πλάτη αποτελούν την ελάχιστη μειοψηφία (θα έλεγα κάτω του 10%).

Θεωρώ ως εξαιρετικά σημαντικό να αναλύσω λίγο αυτό το θέμα. Καταρχάς να ξεκινήσω με μια γενική παραδοχή που επιβάλει ο κοινός νους. Ο γονιός πρέπει να θέλει να προσφέρει τη μέγιστη ασφάλεια στο παιδί του. Να το πάω κάπου αλλού για να γίνω κατανοητός. Εάν τα παιδιά σας κάθονταν στο τραπέζι για φαγητό, κρατούσαν το καθένα από 2 μαχαίρια στα χέρια και παίζανε πόλεμο θα τα αφήνατε; Προφανώς όχι. Εάν το παιδί σας ανέβαινε στο κάγκελο του μπαλκονιού σας στον πρώτο έστω όροφο και περπατούσε κάνοντας ισορροπία με το κενό δίπλα του, θα το αφήνατε; Προφανώς όχι. Φανταστείτε στο δωμάτιο του παιδιού σας, το κρεβάτι του να είναι κρεμασμένο 10 μέτρα πάνω από το έδαφος και όχι πάνω στο πάτωμα. Θα είχατε τις πλευρές του κρεβατιού ανοιχτές; Προφανώς όχι.

Γιατί όμως το κάνετε στο αυτοκίνητο; Δε σας φαίνεται το ίδιο; Για δείτε το παρακάτω βίντεο:

Ανδρείκελο (dummy) που αναλογεί σε παιδί 10 ετών, δεμένο στο πίσω κάθισμα μόνο με τη ζώνη, παρουσιάζει το φαινόμενο του υποβρυχίου. Η διαγώνια ζώνη εφάπτεται στο λαιμό ενώ η κάτω ζώνη βρίσκεται στην κοιλιά και όχι στο ισχίο. Για να αναλύσουμε τι γίνεται:

Σε περίπτωση μετωπικής σύγκρουσης, τα πόδια και ο κορμός "γλιστρούν" κάτω από την κάτω ζώνη, η οποία πιέζει την κοιλιακή χώρα με σχεδόν σίγουρη συνέπεια τη σοβαρή βλάβη των εσωτερικών της οργάνων.

Δείτε την παρακάτω φωτογραφία και επικεντρωθείτε στα κόκκινα βέλη:

• η διαγώνια ζώνη βρίσκεται σε λάθος θέση, πάνω στο λαιμό και την καρωτίδα.
• η οριζόντια ζώνη βρίσκεται πάνω στην κοιλιακή χώρα και όχι κάτω από αυτή στο ισχίο.
• το κούμπωμα της ζώνης εφάπτεται στο πλαϊνό μέρος του παιδιού και σε ενδεχόμενη πλευρική σύγκρουση θα προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό.
• τα πόδια δεν είναι αρκετά μεγάλα για να φτάσουν την άκρη του καθίσματος.

Επειδή το παιδί ενοχλείται από τη ζώνη είναι πολύ πιθανό (σχεδόν κανόνας) να περάσει το χέρι πάνω από τη ζώνη και να ταξιδεύει κάπως έτσι:

Αυτό σημαίνει ότι σε ενδεχόμενη σύγκρουση θα καταλήξει κάπως έτσι:

Θα αφήνατε κάτι τέτοιο; Προφανώς όχι αλλά όσοι δένουν τα παιδιά τους μόνο με τη ζώνη (και ίσως νομίζουν ότι το παιδί τους είναι ασφαλές) δυστυχώς το κάνουν.

Απλά πράγματα: ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ (ΑΕΡΟΣΑΚΚΟΙ, ΖΩΝΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, ΠΛΕΥΡΙΚΕΣ ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ) ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΥΨΟΣ ΑΠΟ 140 εκ. ΚΑΙ ΠΑΝΩ. Παιδιά κάτω από αυτό το ύψος πρέπει να κάθονται δεμένα πάνω σε παιδικό κάθισμα.

Και κατά προτίμηση όχι σε ανυψωτικό μαξιλάρι (σε 2  χρόνια θα καταργηθούν) αλλά σε booster με πλάτη. Ο λόγος είναι ότι σε πλευρική σύγκρουση, η πλευρική προστασία πιθανότατα θα σώσει το παιδί σε αντίθεση με ένα backless booster.

Στο κάτω κάτω της γραφής, είναι και πολύ σοβαρό θέμα παιδείας. Η οδική ασφάλεια βρίσκει πρόσφορο έδαφος στα μικρά παιδιά. Θέλετε τα παιδιά σας να είναι σε όλη τους τη ζωή ανεύθυνα και απροστάτευτα στο αυτοκίνητο, επειδή εσείς λέτε 'έλα μωρέ δε βαριέσαι';

Η άγνοια σκοτώνει. Όποιος έχει διαβάσει αυτό το ποστ δεν έχει πια καμιά δικαιολογία. Είναι υπεύθυνος των πράξεών του. Παρακαλώ διαδόστε το.

Μία μέρα Οδική Ασφάλεια-ΙΟΑΣ Πάνος Μυλωνάς

Μπορεί κανείς να νιώσει κάτι διαφορετικό από τιμή και υπερηφάνεια όταν καλείται να εκπαιδεύσει και να εκπαιδευθεί σε ένα ημερήσιο σεμινάριο του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας “Πάνος Μυλωνάς”;

Για όσους δεν το γνωρίζουν, το ΙΟΑΣ είναι ουσιαστικά ο μοναδικός ενεργός φορέας οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα, ιδρύθηκε το 2005 με πρωτεργάτισσα τη Κα Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, ένα χρόνο μετά το θάνατο του γιου της Πάνου, τεταρτοετή φοιτητή του τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, που έχασε τη ζωή του σε ηλικία 22 ετών σε τροχαίο ατύχημα στην Αθηνών-Κορίνθου.

Όπα, όπα, για μια στιγμή. Να το ξαναπούμε: η γυναίκα μεγαλώνει το παιδί της όπως εγώ και εσείς, το καμαρώνει στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο και κάποια στιγμή χτυπάει το τηλέφωνο και μαθαίνει το κακό. Ο πόνος και η θλίψη μετατρέπεται σε δημιουργική δύναμη, στον κινητήριο μοχλό που εδώ και 6 χρόνια προσπαθεί να σώσει τα δικά μου και τα δικά σου παιδιά. Τι άλλο να νιώσει κανείς παρά τον ΑΠΟΛΥΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ και θαυμασμό γι’ αυτή τη γυναίκα;

Το ΙΟΑΣ προχώρησε πρόσφατα στην αγορά ενός προσομοιωτή ανατροπής:

και ενός εξομοιωτή οδήγησης:

και μας κάλεσε να εκπαιδευτούμε μαζί με τα στελέχη και τους εθελοντές του ΙΟΑΣ πάνω στο νέο εξοπλισμό του Ινστιτούτου και εμείς να τους εκπαιδεύσουμε στην ασφάλεια του παιδιού στο αυτοκίνητο.

Η εμπειρία απλά μοναδική!

Ας δούμε καταρχάς τον προσομοιωτή ανατροπής.

Πώς θα νιώθατε εάν βρισκόσασταν μέσα σε ένα εν λειτουργία πλυντήριο με διάμετρο περίπου 260 εκατοστά; Εάν η ταχύτητα που κινείστε μέσα ήταν 5 μέτρα το δευτερόλεπτο; Κάπως έτσι περιγράφεται η κατάσταση μέσα σε ένα αυτοκίνητο που ανατρέπεται και γυρίζει μερικές στροφές. Δε φοράτε ζώνη ασφαλείας; Το πιθανότερο είναι να έχετε πολύ σοβαρά προβλήματα. Αυτό ισχύει είτε κάθεστε στα μπροστινά ή στα πίσω καθίσματα, Ζώνη ασφαλείας φοράμε ΠΑΝΤΑ τόσο μπροστά όσο ΚΑΙ ΠΙΣΩ. Ο προσομοιωτής ανατροπής μας ψιλομεταφέρει σε μια κατάσταση ντελαπαρίσματος (στην πραγματικότητα οι συνθήκες είναι εξαιρετικά χειρότερες) και πιστέψτε με το σοκ είναι πολύ μεγάλο. Στέκεσαι για λίγο ανάποδα με μόνο τη ζώνη να σε κρατά από τη δύναμη της βαρύτητας και προσεύχεσαι να μη βρεθείς ποτέ σε αυτή την κατάσταση.

Ο εξομοιωτής οδήγησης θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να βρίσκεται σε κάθε σχολή οδηγών. Μοιάζει με Playstation αλλά δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευόμενο οδηγό να αποκτήσει εμπειρία σε ακραίες συνθήκες όπως οδήγηση σε χιονισμένο δρόμο, υπό την επήρεια λίγου ή περισσότερου αλκοόλ, οδήγηση τη νύχτα, το σούρουπο και σε διαφορετικούς δρόμους (επίπεδους επαρχιακούς, πόλη, βουνό με στροφές κλπ). Όσο σκέφτομαι πόσοι χάροι βγαίνουν παγανιά κάθε μέρα στους δρόμους, έχοντας πάρει το δίπλωμα με το ταχυδρομείο στο σπίτι τους με πιάνει ανατριχίλα.

Μέσα σε όλα αυτά, δοκιμάσαμε το κάθισμα που ακινητοποιείται απότομα με ταχύτητα μόλις 7χλμ/ώρα. Εάν αυτή είναι η πίεση με 7 χλμ/ώρα, αντιλαμβάνομαι γιατί οι Σουηδοί θεωρούν ατύχημα με ταχύτητα πάνω από 70 χλμ/ώρα ως μη επιβιώσιμο (non survivable).

Εμείς από την πλευρά μας, είχαμε την τιμή να εκπαιδεύσουμε τους συμμετέχοντες στα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου και η παρουσίασή μας απέσπασε πολύ θερμά σχόλια. Γεμίζουμε έτσι με δύναμη για να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια που έχουμε ξεκινήσει, για την ενημέρωση των νέων γονέων πάνω στην ασφάλεια των παιδιών τους στο αυτοκίνητο.

Ευχαριστούμε πολύ ΙΟΑΣ Πάνος Μυλωνάς για μια εμπειρία ζωής!

Τα "ορφανά" καθίσματα

Ακολουθεί μετάφραση από το άρθρο “Rear-Facing Car Seats Advised at Least to Age of 2” της Madonna Behen που εκδόθηκε στους New York Times στις 21 Μαρτίου 2011.

Συνήθως τα νήπια αλλάζουν από ένα ανάποδο σε ένα μπροστινό παιδικό κάθισμα στα πρώτα τους γενέθλια-γεγονός το οποίο από πολλούς γονείς μπορεί να εορταστεί και ως μεγάλη κατάκτηση του παιδιού τους.

Μία νέα όμως οδηγία από το σημαντικότερο όργανο των παιδιάτρων λέει ότι είναι πολύ νωρίς η αλλαγή στην ηλικία του ενός έτους.

Η συμβουλή της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας βασίστηκε σε έρευνα του 2007 από το Πανεπιστήμιο Βιρτζίνια η οποία συμπεραίνει ότι παιδιά κάτω των 2 ετών έχουν κατά 75% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν σοβαρούς ή θανάσιμους τραυματισμούς εάν κάθονται ανάποδα στη φορά κίνησης του αυτοκινήτου.

(για να δείτε τους ελληνικούς υπότιτλους πατήστε το CC)

 “Το κεφάλι του μωρού είναι αναλογικά μεγαλύτερο σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα του και τα κόκκαλα στο λαιμό δεν έχουν ακόμα ωριμάσει,” λέει ο επικεφαλής καθηγητής της έρευνας, Δρ. Ντένις Ρ. Ντέρμπιν, επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Έρευνας & Πρόληψης Ατυχημάτων στην παιδιατρική κλινική της Φιλαδέλφεια. “Εάν (το μωρό) κοιτάει ανάποδα, ολόκληρο το σώμα του προστατεύεται ομοιόμορφα από το κέλυφος του (παιδικού) καθίσματος. Όταν κοιτάει μπροστά, οι ώμοι και ο κορμός μπορεί να συγκρατούνται αρκετά, αλλά σε μία σοβαρή σύγκρουση, το κεφάλι και ο λαιμός μπορούν να εκτοξευθούν προς τα εμπρός.”

Η νέα οδηγία συμβουλεύει επίσης τη χρήση από τα μεγαλύτερα παιδιά καθισμάτων τύπου booster με πλάτη έως το ύψος των 150 εκ. ή έως 8-12 ετών. Τα καθίσματα αυτού του τύπου επιτρέπουν στη ζώνη να έχει σωστή γεωμετρία πάνω στο σώμα του παιδιού, δηλαδή το κάτω μέρος της ζώνης να περνά πάνω από το ισχίο και το πάνω μέρος της ζώνης πάνω από τον εσωτερικό ώμο και το στήθος.

“Οι οδηγίες μας έχουν την έννοια να κάνουν τους γονείς να παρατήσουν την πεποίθηση της αλλαγής κατηγορία καθίσματος με βάση κάποια ηλικία,” λέει ο Δρ. Ντέρμπιν. “Θέλουμε (οι γονείς) να αναγνωρίζουν ότι με κάθε μετάβαση που κάνουν από το ανάποδο στο μπροστινό κάθισμα και μετά στο booster, έχουν μία μείωση της ασφάλειας του παιδιού τους. Γι’ αυτό παροτρύνουμε του γονείς να καθυστερούν αυτές τις μεταβάσεις όσο το δυνατόν περισσότερο.”

Η μετάβαση για την οποία οι γονείς φαίνεται να βιάζονται περισσότερο είναι αυτή από το ανάποδο κάθισμα σε ένα που κοιτάει μπροστά.

“Οι γονείς χαίρονται ιδιαίτερα όταν γυρίζουν το παιδί τους να κοιτά μπροστά στην ηλικία του ενός έτους, αλλά ελπίζουμε κάποια μέρα να χαίρονται από το πόσο πολύ μπόρεσαν να κρατήσουν το παιδί τους ανάποδα” λέει η Ντέμπι Μπάερ, μαία στη Βαλτιμόρη η οποία έχει διατελέσει ειδικός για την παιδική ασφάλεια στο αυτοκίνητο για περισσότερα από 30 χρόνια.

Η κυρία Μπάερ αναφέρει ότι η προηγούμενη οδηγία της Α.Π.Α. (Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας), από το 2002, ότι τα παιδιά είναι πιο ασφαλή όταν κοιτούν ανάποδα και ότι οι μίνιμουμ συνθήκες για να κοιτάει μπροστά ήταν οι 12 μήνες ή τα 9 κιλά, θεωρούνταν από τους γονείς ως κανόνες άμεσης μετάβασης σε μπροστινό κάθισμα.

“Πολλοί γονείς θεωρούν τη μετάβαση σε μπροστινό κάθισμα ως μία νέα αναπτυξιακή κατάκτηση του παιδιού τους που δείχνει πόσο φοβερό και ανεπτυγμένο είναι το παιδί τους, χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι με αυτό τον τρόπο το καθιστούν κατά πολύ λιγότερο ασφαλές.”

Η κ. Μπάερ λέει ότι οι αποδείξεις από άλλες χώρες είναι αποστομωτικές: η Σουηδία για παράδειγμα όπου το 98% των παιδιών κοιτά ανάποδα έως 4 ετών, έχει παγκοσμίως το μικρότερο δείκτη θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα σε παιδιά κάτω των 6 ετών.

Πριν από 7 χρόνια, ο Εντ Βάισμπεργκ και η σύζυγός του Έντα, από τη Βαλτιμόρη, ακούσανε τη συμβουλή της κ. Μπάερ και λένε ότι έτσι σώθηκε η ζωή της κόρης τους Ρενάνα.

Το ζευγάρι και τα τρία τους παιδιά ταξίδευαν βόρεια στον αυτοκινητόδρομο 95 όταν είχαν ένα πολύ σοβαρό ατύχημα με αυτοκίνητο που τους χτύπησε από πλάγια. Το βαν τους αναποδογύρισε στον αέρα, πήρε τρεις στροφές και προσγειώθηκε ανάποδα με τον ουρανό.

“Οι άνθρωποι του ΕΚΑΒ τους είπανε αργότερα πως μόλις αντίκρυσαν το αυτοκίνητο ήταν σίγουροι ότι θα ανασύρουν μόνον πτώματα,” είπε η κ. Βάισμπεργκ, που μένει πλέον στο Ισραήλ με την οικογένειά της. Αντί αυτού, βρήκανε όλη την οικογένεια σχεδόν αγρατζούνιστη, με τα τρία παιδιά αναποδογυρισμένα μεν αλλά υγιή και ακόμα δεμένα στα καθίσματα τους.

“Φίλοι και γνωστοί μας θεωρούσαν τρελούς που κρατούσαμε την 2 ετών κόρη μας ανάποδα, αλλά εάν καθόταν σε μπροστινό κάθισμα, σήμερα δε θα ήταν ζωντανή,” είπε.

Η Δρ Αλίσα Μπάερ, παιδίατρος στην παιδιατρική κλινική Μόργκαν Στάνλεϋ στη Νέα Υόρκη (και κόρη της Ντέμπι), είπε ότι η περίπτωση της Ρενάνα κάθε άλλο παρά μοναδική ήταν.

“Είναι φρικτός όρος,” είπε, “αλλά στο ΕΚΑΒ ονομάζουν τα ανάποδα καθίσματα ως τα ‘ορφανά καθίσματα’ διότι σε σοβαρά ατυχήματα, το παιδί που κάθεται σε αυτό είναι συνήθως ο μοναδικός επιζών.”

Υπάρχουν πλέον αρκετά καθίσματα, κυρίως από τη Σκανδιναβική αγορά, τα οποία επιτρέπουν την ανάποδη τοποθέτηση του παιδιού μέχρι τα 18 ή και παραπάνω κιλά.

Η Δρ. Μπάερ είναι τόσο επίμονη ώστε όταν κάποιος γονιός της λέει ότι θέλει να βάλει το μικρότερο από 2 ετών παιδί του σε μπροστινό κάθισμα, “τους λέω ότι εάν θέλετε να πάρετε μια πραγματικά ηλίθια απόφαση για το παιδί σας, μπορείτε να το κάνετε, αλλά εγώ δε θα σας βοηθήσω. ”

Επισήμανε ότι συνήθως οι γονείς της λένε ότι το παιδί τους θα αισθάνεται άβολα όταν τα πόδια του θα ακουμπούν στην πλάτη του καθίσματος ή ότι αυτά θα σπάσουν σε περίπτωση ατυχήματος. Και τα δύο δεν ισχύουν, είπε.

“Πάντα επισημαίνω στους γονείς ότι το γεγονός ότι κάτι φαίνεται άβολο σε σας δε σημαίνει ότι είναι το ίδιο για το παιδί σας,” είπε η Δρ. Μπάερ.

Πρέπει να πάθουμε για να μάθουμε;

Μου εξηγούσε τις προάλλες ένας γνωστός, τον τρόπο με τον οποίο οδηγήθηκε στην απόφαση  να φοράει πάντα κράνος όταν οδηγάει τη μηχανή του. Ενώ πιο μικρός είχε τη γνωστή νοοτροπία του στυλ με το που ανεβαίνω στη μηχανή νιώθω ελεύθερος, θέλω να με χτυπάει ο αέρας, το κράνος με περιορίζει κλπ κλπ ήρθε μια μέρα που όλα άλλαξαν με ένα συμβάν. Παρέα με το φίλο του από το διπλανό σπίτι, ξεκίνησαν να πάνε για καφέ στο κέντρο του Χαλανδρίου. Ο γνωστός μου με μια Virago 250 και ο φίλος του με ένα 50άρι παπάκι και οι δύο χωρίς κράνος. Στα 300 (!!!) μέτρα από το σπίτι του, ο φίλος του με το παπάκι που πήγαινε μπροστά (με καμιά 40αριά χλμ/ώρα) τρακάρει με αυτοκίνητο που διέσχιζε τη Λ. Πεντέλης κάθετα, πέφτει κάτω και χτυπάει το κεφάλι του στο κράσπεδο του πεζοδρομίου...μετά από 3 μέρες στην εντατική το παιδί έφυγε...

Από τότε ο Κώστας, όχι μόνο φοράει κράνος ακόμα και για τσιγάρα να πάει στο περίπτερο, αλλά αγοράζει πάντα το καλύτερο κράνος που θα βρει...

Πόσες παρόμοιες ιστορίες δεν ξέρουμε ΟΛΟΙ μας εδώ στην Ελλάδα; Υπάρχει κάποιος που διαβάζει αυτές τις γραμμές και δεν έχει προσωπική εμπειρία από κάποιο συγγενή, φίλο ή γνωστό που να έχει σοβαρό τραυματισμό ή θάνατο σε τροχαίο ατύχημα;

Θα μου πει κάποιος καλά, ο άλλος είναι ενήλικας, έχει την ευθύνη των πράξεων και των επιλογών του. Αλλά τα παιδιά; Το πολυτιμότερο πράγμα που έχουμε στον κόσμο; Γιατί πρέπει να υποστούν τις συνέπειες της εγκληματικής άγνοιας ή βλακείας των γονέων τους;

Πριν από κανένα μήνα, παρακολούθησα στη Στοκχόλμη ένα συνέδριο για την ασφάλεια των παιδιών στο αυτοκίνητο. Ένας από τους ομιλητές, Αμερικανός γιατρός σε εντατική μονάδα Νοσοκομείου του Τέξας είπε κάτι που με ταρακούνησε: κάνουμε λάθος να μιλάμε για τροχαία ατυχήματα (traffic accidents). Η λέξη ατύχημα εμπεριέχει το στοιχείο του τυχαίου, του απροσδόκητου (unexpected). Ορίστε ο ορισμός της λέξης ατύχημα:

ατύχημα το [atíxima] δυσάρεστο γεγονός που συμβαίνει σε κπ. με τρόπο λίγο ή πολύ τυχαίο

Μα τί είναι απροσδόκητο, είπε. Με βάση τα στατιστικά στοιχεία είναι απολύτως γνωστός και προβλέψιμος ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών κάθε χρόνο. Πρέπει να μιλάμε λοιπόν για τροχαία λάθη (errors) και όχι για ατυχήματα. 

Την τελευταία δεκαετία, η χώρα μας έχει κατά μέσο όρο 19 παιδιά από 0-6 ετών που αφήνουν την τελευταία τους πνοή στην άσφαλτο. Εάν όλοι οι γονείς χρησιμοποιούσαν παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου θα είχαμε μόνο τα μισά και εάν χρησιμοποιούσαμε, όπως οι Σουηδοί, ανάποδο κάθισμα μέχρι 4 ετών θα είχαμε μόνο 2. Έτσι απλά...

Εάν σα γονείς δούμε τα τροχαία όχι ως ατυχήματα, αλλά ως λάθη, μπορούμε να τα διορθώσουμε. Όχι δεν μπορούμε να αποφύγουμε τα ατυχήματα. Μπορούμε όμως να αποφύγουμε το τόσο αίμα που έχει χυθεί στη χώρα μας όλα αυτά τα χρόνια. Αρκεί να ακολουθήσουμε κάποιους απλούς κανόνες:

Ως γονείς τελειώνουμε μια και καλή με την επιθετική οδήγηση. Τέλος. Ας περάσει βρε αδελφέ ο άλλος πριν από σένα, δε χρειάζεται να γκαζώσεις με κάθε ευκαιρία.

Όλοι οι επιβάτες (με ύψος πάνω από 1,5 μέτρο) στο αυτοκίνητο, μπρος ΚΑΙ πίσω φοράνε ΠΑΝΤΑ ζώνη. 

Από την πρώτη μέρα που το μωρό βγαίνει από το μαιευτήριο και μεταφέρεται με αυτοκίνητο ΠΑΝΤΑ σε ειδικό παιδικό κάθισμα. Όχι στην αγκαλιά της μαμάς, όχι σε καλαθούνα. Όποιος γιατρός σας πει ότι είναι οκ με πορτ μπεμπέ ή καλαθούνα να τον ρωτήσετε τί θα γίνει σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος (σφάλματος).

Κρατάμε τα παιδιά μας σε ανάποδο παιδικό κάθισμα για όσο το δυνατόν περισσότερο, οι Σουηδοί το κάνουν έτσι μέχρι 4 ετών.

Τα παιδιά μέχρι τουλάχιστον το ύψος των 135 εκατοστών ΠΑΝΤΑ σε παιδικό κάθισμα. Δεν αρκεί η ζώνη ασφαλείας όπως πολλοί εσφαλμένα πιστεύουν. Παρακάτω κρας τεστ με κούκλα που αντιστοιχεί σε παιδί ηλικίας 10 ετών.

Ο λαός μας λέει “ αν δεν πάθεις δε θα μάθεις”. Εγώ για την ασφάλεια των παιδιών στο αυτοκίνητο λέω “Μάθε πριν πάθεις”, γιατί αλλιώς θα είναι αργά...

Ένας άλλος κόσμος, διαφορετικός.

Κάθε επίσκεψη στη Σουηδία αποτελεί πάντα αφορμή για μια κοντινή παρακολούθηση αυτής της μακρινής ακόμα για εμάς, ιδιαίτερης Σκανδιναβικής κουλτούρας με την εμμονή στην ασφάλεια. Μιλάμε ούτως ή άλλως για τη χώρα όπου πριν από μισό (!) περίπου αιώνα γέννησε το rear facing.

Στεκόμουν σε μια στάση λεωφορείου για κανένα δεκάλεπτο και μέτρησα τουλάχιστον πέντε αυτοκίνητα με ανάποδα καθίσματα, αλλά και καμιά δεκαριά με καθίσματα της επόμενης κατηγορίας μέχρι 12 ετών. Στην Ελλάδα δεν είναι πάνω από ένας στους δέκα γονείς που δένει το παιδί του σε παιδικό κάθισμα για ηλικία πάνω από τεσσάρων ετών. Μπαίνω στο λεωφορείο και ιδού:

Ζώνες τριών σημείων στο αστικό λεωφορείο σε κάθε θέση!!! Για να πω την αλήθεια δεν είδα πολλούς να τις φοράνε αλλά μου έκανε εντύπωση ότι ήταν εκεί. Τα παιδιά στο ποδήλατο πάντα με κράνος και το βράδυ με ανακλαστικά για τα φώτα των αυτοκινήτων. Φίλος γιατρός που ζει και εργάζεται εκεί μου έλεγε ότι οι Σουηδοί, ακόμα και όταν βγάζουν για βόλτα το βράδυ το σκύλο τους, του φορούν ειδικό γιλέκο με ανακλαστικά για τα φώτα.

Το κερασάκι στην τούρτα μπήκε λίγο πριν φύγω από τη Σουηδία, στο αεροδρόμιο. Εκεί που στεκόμουν έξω από το αεροδρόμιο, πρόσεξα σε ένα ταξί που αποβίβαζε κόσμο με βαλίτσες, πως στο πορτ μπαγκάζ είχε ένα παιδικό κάθισμα. Όχι, δεν ήταν κάποια κούρσα που παραγγέλθηκε κάθισμα επειδή υπήρχε παιδί ως επιβάτης. Ήταν εκεί για παν ενδεχόμενο! Μάλλον θα έπεσα στην περίπτωση λέω, ας περιμένω να δω κάποιο άλλο. Έρχεται το επόμενο και ναι, είχε και αυτό παιδικό κάθισμα στο χώρο των αποσκευών.

Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουμε στην Ελλάδα, όχι για να φτάσουμε, αλλά τουλάχιστον να πλησιάσουμε τη Σκανδιναβική κουλτούρα για την ασφάλεια. Τουλάχιστον όμως για τα παιδιά μας, με δεδομένο ότι πλέον το διαδίκτυο μας δίνει πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα ταχύτερης διάδοσης των πληροφοριών, νομίζω ότι αποτελεί πρόκληση για τους Έλληνες γονείς να μηδενίσουμε τα νεκρά και τα σοβαρά τραυματισμένα παιδιά από τροχαία ατυχήματα.